Ο καπετάν Νίκος είναι πρόεδρος του τοπικού Αγροτικού Συλλόγου Αλιέων. Είναι 40 ετών, παντρεμένος με δύο παιδιά. “Κάνω αυτή τη δουλειά από όταν θυμάμαι τον εαυτό μου. Τα καλοκαίρια δούλευα στο καΐκι του πατέρα μου από πολύ μικρός”, μου είπε αλλά στη συνέχεια πρόσθεσε: “Όσο περνάει όμως ο καιρός τα πράγματα γίνονται όλο και χειρότερα, απ’ όλες τις απόψεις”

Το βασικό πρόβλημα, εξήγησε ο καπετάν Νίκος, είναι ότι “το ψάρι έχει χάσει την τιμή του. Είναι μίνιμουμ πέντε ευρώ φθηνότερο από τα χρόνια πριν από την κρίση”.

Αυτό που ήξερα ήταν ότι το μεγάλο πρόβλημα των ψαράδων είναι πως έχουν μειωθεί τα ψάρια, όμως ο καπετάν Νίκος λέει ότι αυτό δεν είναι αλήθεια: “Τα ψάρια στη θάλασσα δεν είναι λιγότερα. Δεν έχουν στερέψει οι θάλασσες. Για μένα όσα ψάρια υπήρχαν παλιά υπάρχουν και τώρα. Αλλού είναι το πρόβλημα. Επειδή έχει πέσει η τιμή στο ψάρι δεν βγάζουμε λεφτά για να ανανεώσουμε και να συντηρήσουμε τα εργαλεία μας και έτσι δεν μπορούμε να βγάλουμε πολλά ψάρια. Είναι σαν ένα χωράφι το οποίο δεν έχεις να το λυπάνεις και αυτό σου δίνει μικρότερη σοδειά”.

Σε ό,τι αφορά την κακοκαιρία των τελευταίων μηνών ο καπετάν Νίκος είπε ότι οι ψαράδες τον Δεκέμβρη δούλεψαν ελάχιστες ημέρες και λόγω καιρού και λόγω των γιορτών. Τον Γενάρη οι ημέρες που μπόρεσαν να πάνε για ψάρεμα ήταν επίσης πολύ λίγες, το ίδιο και τον Φλεβάρη, μέχρι τώρα τουλάχιστον. Τρεις μήνες λοιπόν οι ψαράδες δεν έχουν βγάλει χρήματα ούτε για τις οικογένειές τους ούτε για τις υπόλοιπες υποχρεώσεις τους. Διευκρίνισε πάντως ότι “δεν είμαστε όλοι οι ψαράδες στην ίδια μοίρα γιατί υπάρχουν και ορισμένοι που έχουν και άλλο επάγγελμα. Υπάρχουν ψαράδες που είναι αγρότες και έχουν ελιές. Αν περιμένεις όμως μόνο από αυτή τη δουλειά να ζήσεις τότε τραβάς κανάλι”.

Πιο μεγάλο όμως από όλα τα προβλήματα για τους ψαράδες είναι, κατά τον καπετάν Νίκο, η παραπληροφόρηση που τόνισε ότι έχουν κάνει στον κόσμο διάφορα μεγάλα συμφέροντα. Είπε χαρακτηριστικά: “Έχουν περάσει στην κοινή γνώμη ότι η βιντζότρατα χαλάει το βυθό, η ανεμότρατα το ίδιο, το γρι-γρι το ίδιο. Γιατί δεν πάνε να πούνε στα ίσα στον κόσμο ότι μας συμφέρει να κάνουμε εισαγωγή ψάρια; Κάποτε στην Ιχθυόσκαλα του Κερατσινίου ήταν μόνο νωπά ψάρια, τώρα έχει χωρίσει στη μέση, είναι μέσα στην Ιχθυόσκαλα τα φελιζόλ με τα ψάρια εισαγωγής. Να μας το πουν ξεκάθαρα, δεν σας θέλουμε, να φύγετε από τη θάλασσα”.

Επιπλέον υπογράμμισε: “Κάθονται και βάζουν στον κόσμο δηλητήριο ώστε να μας βλέπει για φονιάδες, ότι κάνουμε κακό στο γόνο, στο έτσι και στο αλλιώς. Δεν κάθεται όμως και ο κόσμος να σκεφτεί γιατί του τα λένε αυτά. Το χειρότερο είναι ότι υπάρχει μια προπαγάνδα ότι οι ψαράδες σκοτώνουν τα δελφίνια. Το κάνει η Greenpeace. Το βιβλίο του Δημοτικού λέει ότι ο μεγαλύτερος εχθρός για τα δελφίνια είναι ο άνθρωπος. Ήρθε μια μέρα ο γιος μου και με ρώτησε “μπαμπά σκοτώνεις τα δελφίνια; Αυτό είπαν στο σχολείο”. Δηλαδή κάνουν το παιδί να ντρέπεται επειδή ο πατέρας του είναι ψαράς; Έχουν φτάσει στο σημείο να λένε ότι οι άνθρωποι που ζουν από τη θάλασσα σκοτώνουν τα δελφίνια. Που και να θέλει κανείς να τους κάνει κακό δεν μπορεί γιατί είναι πανέξυπνα. Παλιά υπήρχαν κάποια εργαλεία που έχουν απαγορευτεί όμως. Καταλαβαίνεις τώρα τι γίνεται…”.

Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ψαράδες στο Μεσσηνιακό Κόλπο με τις φώκιες, τα δελφίνια και τις χελώνες είναι τεράστιο, συνέχισε ο καπετάν Νίκος: “Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα. Με το που θα πας να σηκώσεις και δεις στην άκρη κεφάλι ξέρεις ότι δεν θα πάρεις τίποτα. Πήγες και ήρθες τσάμπα. Αυτό όμως είναι το λιγότερο. Ας μου το έλεγε η ρουφιάνα να τα έβγαζα εγώ τα ψάρια και να της τα έδινα, γιατί κάθε τράβηγμα που κάνει είναι ζημιά”.

Ο καπετάν Νίκος, περνώντας όλες αυτές τις δυσκολίες, δεν θέλει τα παιδιά του να συνεχίσουν το δικό του επάγγελμα, “θέλω να πιστεύω ότι δεν θα χρειαστεί αλλά δεν θα τους αφήσω και το περιθώριο. Δεν υπάρχει περίπτωση, ούτε μία στο εκατομμύριο. Καλή η θάλασσα, ωραία αλλά όχι για να ζήσεις οικογένεια”.

Οχτώ μήνες το χρόνο ο καπετάν Νίκος δουλεύει από το μεσημέρι μέχρι τα μεσάνυχτα, ψαρεύει, ενώ από νωρίς το πρωί μέχρι λίγο πριν το μεσημέρι πουλάει τα ψάρια του και φροντίσει το καΐκι και τα εργαλεία του. Όπως σχολίασε, “κάποτε όλα αυτά πληρωνόντουσαν, έβγαζες μεροκάματο, έλεγες χαλάλι. Τώρα δεν υπάρχει αυτό”.

Επιπλέον, συνέχισε, “χρειάζεται και γερό στομάχι,  να αντέχεις το κούνημα, τη θάλασσα, το κρύο. Θες δεν θες σε αυτή τη δουλειά πιστεύεις στα πάντα, και σε θεούς και στο μάτι και σε προκαταλήψεις. Το δρεπάνι το βλέπεις μήνα παρά μήνα μία φορά οπωσδήποτε. Λες τώρα θα πάω στο λιμάνι ή δεν θα πάω; Έχει τύχει πολλές φορές να μπεις στο λιμάνι και να φιλάς τα τσιμέντα. Δεν υπάρχει άνθρωπος εδώ που να μην το έχει κάνει. Μιλάω για ψαράδες, όχι για ανθρώπους που πάνε κάθε Σάββατο και Κυριακή”.

Παρόλα αυτά όμως, όταν ρώτησα τον καπετάν Νίκο να μου πει ποια είναι τα καλά που έχει η δουλειά του έλαμψε το πρόσωπό του και απάντησε: “Έλα ρε φίλε, δεν υπάρχει καλύτερη δουλειά από αυτή. Ό,τι και να έχει γίνει μπαίνεις στη θάλασσα και γαληνεύεις ή ανησυχείς. Σου βγάζει συναισθήματα. Δεν είναι μια δουλειά ξυπνάω το πρωί, πάω και κλείνομαι σε ένα μαγαζί-κουτί και περιμένω τον πελάτη να μπει. Σε κρατάει ζωντανό αυτή η δουλειά, η θάλασσα!”.