Το Συμβούλιο της Επικρατείας (πρακτικό Επεξεργασίας 32/2015, πρόεδρος : Αγγ. Θεοφιλοπούλου, εισηγήτρια : Ολ. Παπαδοπούλου) προέβη σε έλεγχο του σχεδίου ΠΔ 2014 και εξέδωσε αναλυτική απόφαση με την οποία εξετάζει βασικές διατάξεις του ενώ δεν προέβη «σε πλήρη επεξεργασία από άποψη νομιμότητας και νομοτεχνικής όλων των προτεινόμενων ρυθμίσεων, καθώς το σχέδιο κρίθηκε προεχόντως μη νόμιμο για παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας».
Με βάση την απόφαση του ΣτΕ αλλά και τις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες (ΕΠΜ 2011, 2014) προκύπτει ότι η σημερινή διάσπαση και καταστροφή των οικοσυστημάτων είναι ανατάξιμη αρκεί να σταματήσουν οι επιβλαβείς για την ανασύστασή τους δραστηριότητες.
Τούτων δεδομένων μια σειρά χρήσεις που δημιουργούν βλάβες και κατακερματισμό θα πρέπει να απαγορευτούν στη συγκεκριμένη παράκτια ζώνη του Κυπαρισσιακού Κόλπου. Πολύ περισσότερο που υπάρχουν τεράστιες αδιάθετες, γειτνιάζουσες και ημιορεινές, εκτάσεις, σε απόσταση αναπνοής από τις προστατευόμενες, ή εντός οριοθετημένων οικισμών και πολεοδομικών σχεδίων. Επίσης υπάρχει ένα αδιάθετο οικιστικό απόθεμα παραδοσιακών κτιρίων, η χρήση των οποίων θα μπορούσε να αναζωογονήσει τους οικισμούς και να επιτρέψει την παραγωγική ανασυγκρότηση της περιοχής με βάση τη γεωργία, την κτηνοτροφία και τον εναλλακτικό φυσιολατρικό/πολιτισμικό τουρισμό. Η καταστροφή, έστω ηπιότερη, των Περιοχών Προστασίας της Φύσης είναι ασύμβατη άμεσα και μεσοπρόθεσμα με την οικονομική και κοινωνική ευημερία των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής του Κυπαρισσιακού Κόλπου.
Ειδικότερα επισημαίνονται οι παρακάτω μη συμβατές με την προστασία και το πνεύμα του τόπου χρήσεις που πρέπει να απαγορευτούν.
• Τα μηχανοκίνητα μέσα ναυταθλητισμού και αναψυχής, η κυκλοφορία, η προσέγγιση, ο κατάπλους και απόπλους κρουαζιερόπλοιων, λοιπών πλοίων, κ.λπ., που καταστρέφουν τους θαλάσσιους οικότοπους και εξοντώνουν τον πληθυσμό της Caretta-caretta και άλλων προστατευόμενων ειδών (άρθρο 3, ΠΠΦ-3). Επισημαίνεται ότι τμήματα στην περιοχή έχουν περιέλθει στο ΤΑΙΠΕΔ (Νεοχώρι, Βώλακας, Ράχες, Κάτω Σαμικό, Μπούκα) με στόχο να γίνουν μαρίνες, χρήση επίσης ασύμβατη με την προστασία της θαλάσσιας ζώνης.
• Η βόσκηση ως μέσον διαχείρισης των ενδιαιτημάτων (άρθρο 3, ΠΦΣ-2δ, ΠΦΣ-5). Τα ενδιαιτήματα πρέπει ν’ αποκατασταθούν και ν’ ανακτήσουν τον χώρο τους και τα ζώα ν’ απλωθούν στα παρακείμενα εκτεταμένα βοσκοτόπια.
• Τα καταστήματα εστίασης και οι χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων, όπως και τα κύρια τουριστικά καταλύματα 4 και 5 αστέρων εντός ΖΑΤ (Ζώνη Αγροτικού Τοπίου), επίσης η κατοικία με όριο αρτιότητας τα 20 στρέμματα και εμβαδόν 200 τμ (άρθρο 3, ΖΑΤ). Γενικά θα πρέπει ν’ απαγορευτεί η δόμηση. Όσον αφορά την οργανωμένη κατασκήνωση (camping) γνωρίζουμε ότι περιλαμβάνει δόμηση, στάθμευση αυτοκινήτων και γενικά συγκεντρωμένη όχληση.
• Επίσης, πρέπει ν’ απαγορευτούν απολύτως η θήρα, η αμμοληψία και χαλικοληψία από τις κοίτες και εκβολές των ποταμών. Επίσης δεν πρέπει να κυκλοφορούν τροχοφόρα σε όλους τους υφιστάμενους δρόμους, οι περισσότεροι των οποίων έχουν διανοιχθεί παράνομα (άρθρο 7).
• Απαράδεκτη είναι και η νομιμοποίηση των αυθαιρέτων που βρίσκονται εντός των εκτάσεων οι οποίες χαρακτηρίζονται Περιοχές Προστασίας της Φύσης, εφ’ όσον έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 ΦΕΚ Α΄ 209. Γ. Σχετικά με το θέμα διοίκησης και διαχείρισης της περιοχής γίνεται προσπάθεια ανάθεσης σε δημόσια αρχή ενός αντικειμένου που κατά πάσα πιθανότητα δεν μπορεί να διεκπεραιώσει. Οι υπηρεσίες ΠΕΧΩΣ κατά κανόνα δεν έχουν εξειδικευμένο προσωπικό για το αντικείμενο, συνεπώς θα αναγκαστούν να προσλάβουν εξωτερικούς συμβούλους, αυξάνοντας έτσι το κόστος διαχείρισης της περιοχής.
Ακόμα πιο σοβαρό είναι το ζήτημα της φύλαξης. Ποιος θα την αναλάβει; Η τοπική αρμόδια υπηρεσία έχει έδρα στην Τρίπολη που απέχει τουλάχιστον δύο ώρες και αρκετά χιλιόμετρα από την εκτεταμένη περιοχή του Κυπαρισσιακού Κόλπου.
Η χρηματοδότηση του σχεδίου είναι ένα σημαντικό θέμα. Στο άρθρο 6 παρ. 6 εδαφ. β – που αφορά στη διαβούλευση από τον φορέα διαχείρισης με τους ΟΤΑ και τις περιβαλλοντικές οργανώσεις οι οποίες θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον για το σχεδιασμό της εξεύρεσης κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων – προκύπτει η δυνατότητα εμπλοκής ιδιωτών επιχειρηματιών οι οποίοι κατά τεκμήριο συναρτούν τη συμμετοχή τους με την εξυπηρέτηση ιδίων συμφερόντων.
