Ωστόσο είναι προφανές σε όλους πλέον πως η επιστροφή στην κανονικότητα που τόσο διθυραμβικά τονίστηκε, έχει περισσότερες δυσκολίες απ’ όσες υπολόγιζαν εκείνοι που την προγραμμάτισαν ως υπεύθυνοι της πολιτείας.
⇒Το μεγάλο στοίχημα της καθημερινότητας των πολιτών δοκιμάζει τις αντοχές του στην πράξη, κι αυτό δεν είναι τόσο εύκολο όσο κάποιοι περίμεναν.
⇒Σε απόγνωση οι έμποροι, μονόδρομος οι απολύσεις (;).
Η εικόνα στην επόμενη μέρα στην μετά κορονοϊού εποχή παρουσιάζεται με μαύρα χρώματα και η αβεβαιότητα κυριαρχεί σε οτιδήποτε σχετίζεται με την οικονομία αλλά όχι μόνο.
Οι αλλαγές είναι εμφανείς σε ό,τι μπορεί να θεωρηθεί καθημερινότητα και δεν μπορούν να θεωρηθούν παρήγορες βεβαίως ακόμα και για τους εθελοτυφλούντες.
⇒Οι εκτιμήσεις της Κομισιόν για ύφεση της ελληνικής οικονομίας κατά 9,7% για το 2020 σε αντίθεση με την εκτίμηση του υπουργείου Οικονομικών για 4,9% το μόνο που επιβεβαιώνει είναι πως στη διαφορά που προκύπτει μπορούμε εύκολα να βουλιάξουμε.
⇒Ψαχνοντας στη βιβλιοθήκη μου βρήκα και ξαναδιάβασα το βιβλίο του Macrae Norman “2025 Μία σύντομη ιστορία του μέλλοντος”, που είχε κυκλοφορήσει το 1987 στην Ελλάδα, ενώ είχε γραφτεί το 1984.
Τότε βέβαια το 2025 ήταν πολύ μακρυά και το βιβλίο θεωρήθηκε επιστημονικής φαντασίας, σήμερα όμως και λίγα μόλις χρόνια πριν το έτος αυτό, το βιβλίο είναι επίκαιρο αδιαμφισβήτητα, παρόλα τα μυθοπλαστικά στοιχεία του και τους ιδεολογικούς εξτρεμισμούς που επικαλείται με τις εμμονές του συγγραφέα κατά της πάλαι ποτέ ΕΣΣΔ, που πλέον δεν υφίσταται άλλωστε.
Αυτή ωστόσο είναι μόνο μία παράμετρος ασήμαντη επί της ουσίας των όσων ο Macrae Norman παρουσιάζει στο βιβλίο του.
⇒Το “2025” αποτελεί μια ψύχραιμη διερεύνηση των αιτιών που ταλανίζουν την ανθρωπότητα και μια τεκμηριωμένη σκιαγράφηση αυτών που συμβαίνουν, καθώς και των πιθανών εξελίξεων.
Όλα αυτά από το μακρινό πια 1984, στο πολύ κοντινό μας ήδη 2025, προφανώς και έχουν ιδιαίτερη σημασία, αφού όσα τότε εθεωρούντο πολύ μακρινά και ανοίκεια, σήμερα συμβαίνουν και μοιάζουν εξοργιστικά οικεία.
⇒Είμαστε πια σε ένα καινούργιο κόσμο αλλά δεν είναι καθόλου εύκολο να πούμε αν είναι καλύτερος ή όχι από τον προηγούμενο.
Στο βιβλίο του Macrae Norman πάντως αυτό το μέλλον που ο ίδιος οραματίστηκε το 1984 είναι αισιόδοξο και αυτό έχει τη σημασία του σήμερα που απέχουμε απ’ αυτό το μέλλον μόλις πέντε χρόνια.
Αισιόδοξο βέβαια μέσα από μία αντίληψη θετική για τις όποιες προφητικές ικανότητες του συγγραφέα που δεν κρύβει την κυνική του διάθεση στις προφητείες που παρουσιάζει.
Με την ταχύτητα πάντως που οι εξελίξεις τρέχουν, αν διαβάσει κάποιος το βιβλίο αυτό ίσως να αισθανθεί πως πρόκειται για παρελθοντολογία.
⇒Το μέλλον είναι ήδη παρών με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
⇒Περί φιλελευθερισμού ο λόγος και φιλελεύθερης λύσης σε μια εποχή που το εν λόγω μοντέλο υφίσταται επανεκτιμήσεις.
⇒Το 1985 ωστόσο, όταν κυκλοφόρησε το βιβλίο του Γκυ Σορμάν “Η φιλελευθεροποίηση”, το οποίο ο συγγραφέας του το αφιέρωνε στους “φιλελεύθερους όλων των κομμάτων” τα πράγματα ήταν διαφορετικά και ο φιλελευθερισμός δεν συσχετιζόταν με τον νεοφιλελευθερισμό, άλλωστε καμία σχέση μεταξύ τους δεν υφίσταται.
Εξίσου ενδιαφέρον και το άλλο βιβλίο του ίδιου συγγραφέα με τον τίτλο “Ο νέος πλούτος των εθνών”, που κυκλοφόρησε το 1987, όπως και το βιβλίο του με τον τίτλο “Το ελάχιστο κράτος” την ίδια χρονιά.
⇒Είχαμε καιρό να μιλήσουμε και ξαφνιάστηκα όταν τον άκουσα τόσο αλλαγμένο.
Το φιλαράκι μου ο Πήτερ από ένθερμος υποστηρικτής του Τραμπ έχει πλέον μεταμορφωθεί σε οπαδό του Μπάιντεν και αιτία είναι η λαίλαπα του Covid-19 που έπληξε άγρια και με μεγάλες απώλειες και τις ΗΠΑ, όπου ο Πήτερ, ελληνοαμερικανικής καταγωγής ζει και δραστηριοποιείται πάνω από μισό αιώνα.
⇒“Στηρίζω τον Μπάιντεν με τον οποίο είμαστε συνομήλικοι, όχι γιατί είναι καλύτερος αλλά γιατί χειρότερος από τον Τραμπ δεν μπορεί να είναι σε καμία περίπτωση” έλεγε οργισμένος ο Πήτερ, που πριν τέσσερα χρόνια αλλά και μέχρι το περσινό καλοκαίρι που είχαμε συναντηθεί στήριζε με πάθος τον Τραμπ, υπεραμυνόμενος της πολιτικής του.
Τώρα όμως και με την αλλοπρόσαλλη πολιτική που ο Αμερικανός πρόεδρος ακολούθησε και τις εξωφρενικές δηλώσεις του, κατάφερε να στρέψει εναντίον του ως και τον Πήτερ που παραμένει ρεπουμπλικάνος όσο κι αν ψηφίζει και Δημοκρατικούς ενίοτε, όπως είχε κάνει και παλαιότερα με τον Κλίντον και τον Ομπάμα, ενώ καμαρώνει πως είχε ψηφίσει και Ρήγκαν και Μπους.
⇒Σκέφτομαι να γνωρίσω τον Πήτερ στον Μήτσο λίαν συντόμως.
⇒“Έχει ειπωθεί ότι ο εικοστός πρώτος αιώνας θα είναι ο αιώνας των ιών και της κατάθλιψης” ισχυρίζονται ειδικοί που η άποψή τους έχει βαρύτητα. Ήδη στον αιώνα που διανύουμε εδώ και είκοσι χρόνια έχουν προκύψει ιοί όπως HINI, SARS, MERS, Ebola και τώρα ο Covid-19. Από κοντά και το τέρας της κατάθλιψης να δείχνει το εφιαλτικό του πρόσωπο.
Πορευόμαστε σε μία δύσκολη εποχή όπου καμία αίσθηση ασφάλειας δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη πλέον και ό,τι είχαμε γνωρίσει ως κανονικότητα αλλάζει οριστικά.
⇒Λέγεται εύκολα ίσως αλλά αν το σκεφτούμε καλά, ο προβληματισμός που προκύπτει γίνεται ενοχλητικά επίκαιρος αφού αυτή η αλλαγή δεδομένων είναι ήδη παρόν και όχι αόριστο μέλλον.
⇒Τώρα λοιπόν είναι που θα πορευτούμε σε μια δοκιμασία στην οποία δεν είμασταν συνηθισμένοι μέχρι σήμερα και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα βγούμε καλύτεροι απ’ τη δοκιμασία αυτή, αφού αλλάζουμε χωρίς να επιλέξουμε αυτή την αλλαγή και δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι θα θεωρηθεί απ’ όλους σαν ευκαιρία.
⇒Κλείνω με στίχους του Γιάννη Ρίτσου.
“Είναι άνοιξη πια/Δεν χωράει η πίκρα μέσα στο φως”
Είναι αλήθεια! Το φως της άνοιξης μας περιβάλλει εκθαμβωτικά και μας συναρπάζει. Μια άνοιξη είναι που θύμιζε πριν λίγες μέρες καλοκαίρι, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών της συν τοις άλλοις.
Καλά να είμαστε και στο επανιδείν.
Θανάσης Παντές
