Τετάρτη, 26 Οκτωβρίου 2016 18:53

Μόνο αγροικίες στα ημιορεινά Βέργας-Μαντίνειας, αρτιότητα 6 στρέμματα στις περιαστικές περιοχές

Μόνο αγροικίες στα ημιορεινά Βέργας-Μαντίνειας, αρτιότητα 6 στρέμματα στις περιαστικές περιοχές

ΠΩΣ ΤΕΚΜΗΡΙΩΝΕΙ ΤΟ ΣτΕ 
Αυτό που πυροδότησε την έκρηξη των αντιδράσεων, πριν από έξι χρόνια περίπου, κατά του νέου Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου Καλαμάτας, ήταν η θέσπιση αυστηρών όρων προστασίας των περιαστικών και ημιορεινών περιοχών στη Βέργα, τη Μαντίνεια, το Ελαιοχώρι, τα Λαίικα κ.ά Όσοι έζησαν τα γεγονότα θα θυμούνται τους εξαγριωμένους κατοίκους της Βέργας, που «τα έκαναν λίμπα» στο Δημαρχείο. Τελικά τους όρους αυτούς του νέου Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου δεν κατάφεραν ούτε ο Δήμος Καλαμάτας ούτε κάτοικοι της περιοχής να τους ακυρώσουν με τις σχετικές αιτήσεις που υπέβαλαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Ας δούμε πως τεκμηριώνει το ανώτατο δικαστήριο την επιβολή των συγκεκριμένων όρων, οι οποίοι, πλέον, ύστερα από τους λανθασμένους χειρισμούς της δημοτικής αρχής, είναι εξαιρετικά δύσκολο να αλλάξουν στην απόπειρα αναθεώρησης του Γενικού Πολεοδομικού, την οποία έχει αναγγείλει ο Δήμος…

Το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Καλαμάτας προβλέπει ότι στις περιαστικές περιοχές της πόλης (Μαντίνεια, Βέργα, Ελαιοχώρι, Λαίικα κ.ά) το κατώτατο όριο αρτιότητας ορίζεται στα έξι στρέμματα, ενώ στην ημιορεινή ζώνη, που βρίσκεται επάνω από τις περιαστικές περιοχές της Μαντίνειας, της Βέργας, των Λαιίκων, του Κουταλά κ.ά απαγορεύεται κάθε είδους δόμηση πλην της κατοικίας 80 τετραγωνικών μέτρων, χωρίς υπόγειο, για γεωκτηνοτροφικούς σκοπούς και επιπλέον απαγορεύεται η δημιουργία υποδομών ήπιου και εναλλακτικού τουρισμού, με μόνη εξαίρεση την περιοχή του Ελαιοχωρίου.
Ο Δήμος Καλαμάτας στην αίτηση ακύρωσης που είχε καταθέσει υποστήριζε ότι για τον προσδιορισμό των κατώτατων ορίων αρτιότητας στις περιαστικές περιοχές «δεν τηρήθηκε η νόμιμη προδικασία», δεδομένου ότι σε αυτές το όριο αρτιότητας ήταν τα τέσσερα στρέμματα και αυξήθηκε στα έξι με απόφαση του γενικού γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Επιπλέον υποστήριζε ο Δήμος ότι στην ημιορεινή ζώνη δεν αιτιολογείται η απαγόρευση της κατοικίας αλλά και των ήπιων μορφών τουρισμού, η οποία μάλιστα ζώνη βρίσκεται σε χαμηλό υψόμετρο και έξω από τα όρια του Εθνικού Πάρκου του Ταϋγέτου, εντός των ορίων του οποίου μάλιστα επιτρέπεται η δόμηση με αρτιότητα τα οχτώ στρέμματα και μέγιστη δομημένη επιφάνεια τα 200 μέτρα σε υψόμετρο έως τα χίλια μέτρα.
Επιπλέον ο Δήμος υποστήριζε, σε ό,τι αφορά την ημιορεινή ζώνη, ότι η δημιουργία ζώνης αγροτουρισμού μόνο γύρω από το Ελαιοχώρι (και τα Περιβολάκια) και όχι και στη Βέργα, τον Κουταλά, το Κάτω Καρβέλι, «συνιστά μια διάκριση που δεν αιτιολογείται».

Πως απαντά το ΣτΕ
Το Συμβούλιο της Επικρατείας, στην απόφασή του (1242/2016) με την οποία απορρίπτει την αίτηση του Δήμου Καλαμάτας για την ακύρωση του ΓΠΣ, σημειώνει, σε ό,τι αφορά τα κατώτατα όρια αρτιότητας στις περιαστικές περιοχές: «Η ρύθμιση αυτή, κατά το μέρος που συνεπάγεται την εφαρμογή αυστηρότερων από τους γενικώς ισχύοντες όρων δομήσεων, δικαιολογείται μεν από την ανάγκη ανάσχεσης της εκτός σχεδίου οικιστικής ανάπτυξης, διαφύλαξης του χαρακτήρα των περιοχών ως περιαστικών και αποτροπής του κινδύνου μετεξελίξεώς τους σε απλές επεκτάσεις του πολεοδομικού συγκροτήματος της Καλαμάτας».
Σχετικά με τους όρους του Γενικού Πολεοδομικού για τις ημιορεινές περιοχές, το Συμβούλιο της Επικρατείας σημειώνει στην απόφασή του ότι «οι ρυθμίσεις του προσβαλλόμενου σχεδίου, με τις οποίες στις ημιορεινές περιοχές του αιτούντος Δήμου επιτρέπεται η ανέγερση αγροικιών μέγιστου εμβαδού 80 τ.μ. και λοιπών εγκαταστάσεων για την εξυπηρέτηση γεωκτηνοτροφικών σκοπών και επιβάλλεται κατώτατο όριο αρτιότητας έξι στρεμμάτων, δικαιολογούνται από τον χαρακτήρα των ημιορεινών περιοχών ως ζωνών ανάπτυξης αγροτικών και κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων και ως περιοχών μετάβασης από το αστικό τοπίο στο υψηλής οικολογικής και αισθητικής αξίας τοπίο του ορεινού όγκου του Ταϋγέτου. Οι ρυθμίσεις, εξάλλου, αυτές, στοιχούν απολύτως και προς τους γενικούς στόχους της νομοθεσίας για τη βιώσιμη οικιστική ανάπτυξη, σκοπούσες στη συμπλήρωση και ενίσχυση της παρεχόμενης στις περιοχές αυτές προστασίας, δεν έρχονται σε αντίθεση με τα πορίσματα της ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης του Ταϋγέτου. Το γεγονός δε ότι στην ως άνω μελέτη προτείνεται να επιτραπεί η χρήση κατοικίας δεν ασκεί επιρροή, δεδομένου ότι ουδόλως αποκλείεται η παροχή αυξημένης προστασίας σε περιοχές, των οποίων ο κύριος προορισμός συνίσταται στη γεωργοκτηνοτροφική εκμετάλλευση και όχι στην τουριστική ή οικιστική αξιοποίησή τους. Οι πληττόμενες ρυθμίσεις ευρίσκονται, μάλιστα, σε πλήρη εναρμόνιση με τις κατευθύνσεις του ειδικού χωροταξικού σχεδίου για τον τουρισμό, δεδομένου ότι οι επιτρεπόμενες, με το προσβαλλόμενο σχέδιο, δραστηριότητες τουρισμού και αναψυχής αποτελούν μορφές ήπιου και εναλλακτικού τουρισμού (αγροτουρισμός, ορειβατικός τουρισμός, περιπατητικός και φυσιολατρικός τουρισμός κ.ά) οι οποίες προβλέπονται και από τον ειδικό χωροταξικό σχεδιασμό για την τουριστική ανάπτυξη των ημιορεινών περιοχών του ηπειρωτικού χώρου. Δεδομένου, εξάλλου, ότι ο έλεγχος της ορθότητας του καθορισμού ζωνών ανάπτυξης του αγροτουρισμού πέριξ συγκεκριμένων μόνον οικισμών της ημιορεινής ζώνης του αιτούντος δήμου εκφεύγει, κατά τα ήδη εκτεθέντα, του ακυρωτικού ελέγχου, διότι ανάγεται στις ουσιαστικές επιλογές του κανονιστικού νομοθέτη, η παράλειψη προβλέψεως αντίστοιχων ζωνών και για τους υπόλοιπους οικισμούς της ημιορεινής περιοχής του Δήμου Καλαμάτας δεν αποτελεί δυσμενή διάκριση σε βάρος τους, ανεξαρτήτως της αοριστίας προβολής του συγκεκριμένου ισχυρισμού».
Σε ό,τι αφορά την ένσταση του Δήμου, ότι ο γενικός γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης δεν εφάρμοσε την προβλεπόμενη προδικασία, μεταβάλλοντας τα κατώτατα όρια  αρτιότητας στις περιαστικές περιοχές, το Συμβούλιο της Επικρατείας αναφέρει ότι «ο ήδη αρμόδιος Γενικός Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης μπορεί να εγκρίνει το υποβληθέν προς έγκριση προσχέδιο του γενικού πολεοδομικού σχεδίου, όπως διαμορφώθηκε μετά την τήρηση της γνωμοδοτικής διαδικασίας ενώπιον του Περιφερειακού Συμβουλίου Χωροταξίας, επιφέροντας σε αυτό, ακόμη και ουσιώδεις μεταβολές, εφόσον αυτές δικαιολογούνται από πολεοδομικούς λόγους ή λόγους προστασίας του περιβάλλοντος. Δεν απαιτείται δε την περίπτωση αυτή η αναπομπή του σχεδίου στον οποίο Ο.Τ.Α., ο οποίος γνωμοδοτεί σε προγενέστερα στάδια της διαδικασίας».
Σε επόμενη παρουσίαση των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας θα δούμε ζητήματα σχετικά με την περιοχή του Μπουρνιά και του Ασπροχώματος, με το Περιβαλλοντικό Πάρκο του Νέδοντα, με την προστασία της ορεινής περιοχής του Ταϋγέτου κ.ά
Στ.Μ.